czwartek, 28 marca, 2024

Polskie wybory w 1989 roku: nowa demokratyczna karta w historii Krakowa

Po II wojnie światowej sytuacja polityczna w Polsce była dość napięta. Ponieważ podstawą władzy była partia komunistyczna, społeczeństwo pragnęło demokratycznych zmian w kraju – informuje krakowyes.

Dlatego warunkiem koniecznym do przeprowadzenia wyborów w 1989 roku było odrodzenie się ruchu społecznego na rzecz własnych praw. W szczególności robotnicy zaczęli narzekać na warunki pracy i rosnące ceny w kraju.

Sytuacja gospodarcza i społeczna w Polsce uległa znacznemu pogorszeniu, czemu towarzyszyła dominacja władzy nad społeczeństwem, odformalizowanie instytucji demokratycznych i łamanie praw człowieka. Partia komunistyczna nie spełniała swoich obietnic, a jedynie szerzyła populistyczne hasła, które nie miały żadnego związku z rzeczywistością. 

Warunki te doprowadziły do zmian w społeczeństwie i kraju. Więcej o historii wyborów w Krakowie w 1989 roku czytaj poniżej.

„Solidarność” – ruch społeczny, który przeciwstawiał się komunistom

Pierwsze kroki w kierunku demokratycznych przemian w Krakowie i całej Polsce miały miejsce w 1980 roku. Powstał wtedy związek zawodowy o nazwie „Solidarność”. Jego celem była ochrona praw pracowniczych.

Jednak w trakcie swojego istnienia „Solidarność” przekształciła się w ruch społeczny, który przyczynił się do zmiany systemu politycznego w Polsce.  Do związku po jego powstaniu przystąpiło ponad dziesięć milionów osób.

Wśród członków organizacji byli przedstawiciele polskiej inteligencji, m.in. dziennikarz Adam Michnik, publicysta i polityk Tadeusz Mazowiecki, ksiądz katolicki Józef Tischner, osoba publiczna i polityk Jacek Kuroń, przyszły prezydent RP Lech Wałęsa i inni.

Ruch zawodowy „Solidarność” dążył do wyeliminowania partii komunistycznej, która zajmowała wiodącą pozycję we wszystkich sprawach w kraju. Dla „Solidarności” ważne było więc doprowadzenie do demokratycznych zmian w aparacie państwowym, bo do takich przemian dążyło samo społeczeństwo polskie.

Warto zauważyć, że władza komunistyczna walczyła z takimi zmianami. Dlatego też przez dziewięć lat „Solidarność” była ruchem podziemnym.

Jak doszło do pierwszych demokratycznych wyborów w Polsce w 1989 r.

Wybory w 1989 roku były ważnym wydarzeniem w historii Polski. Stanowiły one punkt zwrotny w procesie demokratyzacji kraju. Wówczas przedstawiciele „Solidarności” doszli do władzy w wyniku niezależnego głosowania.

Wybory odbyły się 4 czerwca 1989 roku. Ich wynikiem było utworzenie nowego Senatu PRL, który składał się ze stu deputowanych. Do Sejmu RP wybrano czterystu sześćdziesięciu deputowanych.

Należy podkreślić, że to właśnie nowo powstały Sejm przywrócił nazwę państwa jako „Rzeczpospolita Polska” (wcześniej „Polska Rzeczpospolita Ludowa”) i zdefiniował pojęcie „narodu” jako podstawy państwa.

Wybory i zmiana władzy w Krakowie

W 1988 roku w Krakowie funkcjonowała Miejska Rada Narodowa, na czele której stał Tadeusz Salwa. Jednak po wyborach w 1989 roku sytuacja polityczna stopniowo zaczęła się zmieniać. W mieście działał Krakowski Komitet Obywatelski, który wspierał demokratyczne zmiany.

Dlatego ruchy związkowe nie ominęły starożytnego miasta. Po wyborach w 1989 roku przedstawiciel poprzedniej władzy i prezydent Krakowa Tadeusz Salwa podał się do dymisji w styczniu 1990 roku. Nie zastąpił go jednak przedstawiciel zaproponowany przez Komitet Krakowski, lecz były radny Jerzy Rościszewski.

Pierwsze demokratyczne wybory do Rady Miasta Krakowa odbyły się w maju 1990 roku. Miasto otrzymało wówczas status gminy, która składała się z samorządowej wspólnoty. Do Rady Miasta wybrano łącznie siedemdziesięciu pięciu radnych.

W wyniku wyborów przyjęto „Radę Miasta Krakowa” jako nowo wybrany organ uchwałodawczy. Przewodniczącym rady został Kazimierz Barczyk.

„Solidarność” otrzymała największą liczbę głosów w wyborach samorządowych. Wojewodą krakowskim został Tadeusz Piekarz.

W tym czasie Kraków został podzielony na dzielnice jako pomocnicze jednostki administracyjne.  W kwietniu 1991 roku odbyły się pierwsze wybory do rad dzielnic.

.,.,.,.